Jak chronić psie stawy przed zapaleniem? Objawy i pomoc

Schorzenia stawów dotyczą nie tylko ludzi, ale i zwierząt. Szacuje się, że cierpi na nie około 20 proc. populacji dorosłych psów. Zapalenie stawów jest przyczyną uporczywego bólu, który znacznie pogarsza komfort życia pupila. Można jednak odpowiednio wcześniej zapobiec tym dolegliwościom.

Schorzenia stawów są przewlekłe, związane z zaburzeniami funkcjonowania tkanki chrzęstnej i jej uszkodzeniem. Chrząstka stawowa pełni bardzo ważną rolę chroniącą kości. Dzięki gładkości powierzchni oraz dużej sprężystości amortyzuje i neutralizuje siły nacisku oddziałujące na powierzchnie stawowe kości. Kiedy chrząstka stawowa zużywa się w szybszym tempie niż jest regenerowana (regeneracja trwa ok. 12 miesięcy), może dochodzić do obrzęków, zapaleń i zwyrodnień stawów. Właściciele psów, szczególnie tych starszych, bardzo często ignorują pierwsze symptomy. Tymczasem, zlekceważenie tej choroby może doprowadzić do bólu kończyn i obniżenia aktywności ruchowej psa. A powstałe zmiany są, niestety, nieodwracalne. Wraz z postępem choroby może dochodzić dodatkowo do niszczenia chrząstek na powierzchni kości oraz wytwarzania nadmiernej ilości tkanki kostnej wokół stawu (ograniczając jego ruchomość oraz ból). Uszkodzone elementy chrząstki stawowej wydzielają enzymy zapalne, uszkadzające zdrową chrząstkę stawową. Dlatego tak ważna jest umiejętność rozpoznania objawów i wczesne rozpoczęcie leczenia.

Czynniki sprzyjające chorobie

• Wiek – zwyrodnienie tkanki chrzęstnej u starszych psów (powyżej ósmego roku życia), problemy z bolesnością stawów u młodych rosnących psów dużych ras. Zapobiegawczo w przypadku szczeniąt dużych ras niezwykle ważne jest kontrolowanie przebiegu wzrostu. Aby uniknąć problemów stawowych w przyszłości, należy zapewnić szczenięciu regularne ćwiczenia o umiarkowanym nasileniu oraz odpowiednio zbilansowaną dietę.
• Rasa – psy ras dużych są bardziej podatne na zapalenie stawów. Do ras predysponowanych należą np. rottweilery, labradory, golden retrievery czy dobermany, ponieważ ich duża masa ciała powoduje większe obciążenie kończyn. Problem ten jednak występuje również u psów ras mniejszych (ok. 20 proc. yorkshire terrierów pomiędzy pierwszym a siódmym rokiem życia cierpi na nawykowe zwichnięcie rzepki).
• Nadmierne kilogramy – nadwaga lub otyłość, obciąża stawy, które stają się podatniejsze na wystąpienie i pogłębienie stanu chorobowego.
• Uszkodzenia mechaniczne – przebyte wypadki, urazy, zerwanie więzadeł, naruszenie stabilności stawu.
• Podłoże genetyczne – dysplazja biodrowa (HD) czy łokciowa (ED). Na szybkość rozwoju dysplazji i stopień jej zaawansowania wpływają także czynniki środowiskowe (nieprawidłowe żywienie, zbyt duża zawartość substancji mineralno-witaminowych, przekarmianie, otyłość, zbyt forsowny trening w okresie szczenięcym). Nieleczona dysplazja może powodować silny ból, ograniczenie ruchomości stawu, wczesny rozwój zmian zwyrodnieniowych. W wypadku HD psy młodsze, do 15. miesiąca życia, wykazują nagłą niechęć do biegania i bolesność tylnych kończyn, wstają z trudem i niechętnie się poruszają. Umięśnienie tylnych kończyn jest słabo rozwinięte.
• Infekcje w obrębie stawu powodujące uszkodzenia tkanki i chrząstki stawowej.

Niepokojące zmiany

Zapalenie stawów charakteryzuje się: kulawizną, niechęcią do poruszania się, trudnościami przy pokonywaniu schodów i podnoszeniu się z legowiska, sztywnym chodem, problemami z wchodzeniem po schodach czy wskakiwaniem (np. na kanapę, do samochodu). Chorujące psy wolniej spacerują, niektóre osobniki cofają bolącą kończynę bądź skomleniem sygnalizują objawy. Charakterystyczna jest okresowość występowania dolegliwości. Psy mają lepsze i gorsze dni (np. nasilenie kulawizn w dni chłodne i wilgotne). Kolejnym symptomem jest zmiana postawy ciała. Zwierzę stara się przenosić ciężar ciała w taki sposób, aby nie uciskał on bolącego stawu. W efekcie czego mogą pojawić się zaniki mięśni. Obserwuje się również utratę apetytu i zmiany w zachowaniu spowodowane stresem bólowym.

Ciepło przede wszystkim

W żadnym wypadku pies nie może spać na zimnej podłodze, dlatego należy mu zapewnić wygodne i miękkie legowisko. Zwierzęciu trzeba także zapewnić regularne, niezbyt intensywne ćwiczenia fizyczne, które nie obciążą stawów, ale za to zmuszą mięśnie do pracy. Kondycję poprawiają krótkie spacery. W bólu pomaga fizykoterapia i zajęcia w basenie, a ulgę przynosi akupunktura. Choć kluczową rolę w zapobieganiu zwyrodnieniom stawów odgrywa właściwe żywienie pupili, ich funkcjonowanie wspomagają też odpowiednie preparaty i witaminy dla psa. W czasie kompletowania oferty detaliści powinni zwrócić uwagę na zestaw substancji czynnych wchodzących w skład danych produktów. Dobrze bowiem, aby zawierały składniki o działaniu chondroprotekcyjnym, osłonowym, przeciwzapalnym i przeciwutleniającym.

Nutriceutyki obecne w preparatach

1.Chondroityna – mukopolisacharyd odgrywający główną rolę w wytwarzaniu proteoglikanów wchodzących w skład substancji pozakomórkowej, hamuje aktywność enzymów rozkładających macierz pozakomórkową chrząstki oraz pobudza syntezę glikozaminoglikanów i kolagenu. Dzięki mechanicznym właściwościom tej substancji możliwe jest amortyzowanie sił oddziałujących na stawy, a w połączeniu z glikozaminą gwarantuje zwiększenie odporności zarówno stawów, jak i kości na mikrouszkodzenia. Chondroityna działa przeciwbólowo i zwiększa ruchomość stawów. Posiada dużą biodostępność, dlatego jest świetnie wchłaniana z układu pokarmowego.
Siarczan chondroityny to składnik chrząstki i płynu maziowego. Jest substancją budulcową poprawiającą czynność stawu, pobudzającą wytwarzanie płynu maziowego oraz zmniejszającą procesy niszczenia, a właściwości wiązania wody, które posiada, mają istotny wpływ na tłumienie wstrząsów, jakim poddawane są stawy.
2. Glukozamina – naturalnie występujący w organizmie aminocukier. Stymuluje wytwarzanie GAG (składniki chrząstki). Sprzyja również wprowadzaniu siarki do chrząstki. Najlepszym źródłem glukozaminy jest siarczan glukozaminy (ma wysoką biodostępność – aż 98-procentowa wchłanialność; grupa siarczanowa potęguje efekt terapeutyczny glukozaminy). Glukozamina wzmacnia stawy oraz stymuluje syntezę kolagenu. Chroni ścięgna, więzadła, torebki stawowe oraz tkankę kostną. Poprawia ruchomość oraz elastyczność stawów. Dodatkowo działa przeciwzapalnie, przeciwbólowo i zapobiega odwapnieniu kości. W okresie wzmożonego wysiłku fizycznego, zwiększonej obciążalności stawów, przy nadwadze oraz w podeszłym wieku dochodzi do zmniejszenia produkcji glukozaminy w organizmie, wówczas powinno się wyrównywać jej niedobór.
Glukozamina jako suplement otrzymywana jest z chityny, specjalnie przetworzonych szkieletów zewnętrznych (pancerzy) morskich skorupiaków – krewetek, homarów, małży i krabów. W preparatach dla psów źródłem glukozaminy jest często ekstrakt z małży nowozelandzkich
3. NNKT – ich źródłem jest tran, oleje roślinne (wyciąg z pestek winogron, wyciąg z wiesiołka), kwasy omega 3 (w tym kwas eikozatetrainowy ETA). Działają przeciwzapalnie i przeciwbólowo w obrębie chrząstek i ścięgien.
4. Algi – zawierają wiele cennych aminokwasów zbliżonych właściwościami do kolagenu.
5. Kwas hialuronowy.
6. Hydrolizaty białek, przede wszystkim kolagenu, zawierającego znaczące ilości aminokwasów siarkowych oraz glicyny i proliny, które mają wspomagać rozwój substancji organicznej macierzy międzykomórkowej chrząstki.
7. Korzeń czarciego pazura (Harpagophytum procumbens) – wspomaga ruchliwość (pracę układu mięśniowo-szkieletowego) psów, wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Naturalne flawonoidy wpływają stabilizująco na metabolizm tkanki chrzęstnej oraz formowanie powierzchni stawowych kości, pobudzają mechanizmy obronne organizmu.
8. Przeciwutleniacze – np. kompleks witamin E, C oraz selen; flawonoidy, zwiększają ochronę organizmu przed działaniem wolnych rodników. Witamina E jest zatem konieczna dla stabilizacji błon komórkowych, witamina C jest niezbędna w procesie syntezy kolagenu.
9. Aminokwasy jak Met, Liz czy metylosulfonymetan (MSM) – organiczny związek siarki, substancja ograniczająca ból oraz stan zapalny. Wykazuje również działanie przeciwutleniające, a siarka wchodząca w skład jego cząsteczki jest wykorzystywana do syntezy aminokwasów siarkowych (odbudowa stawów). Przyspiesza procesy regeneracji tkanki mięśniowej, łącznej właściwej i chrzęstnej.
10. Pierwiastki/mikroelementy – miedź, mangan (niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania kości i chrząstek, ponieważ aktywuje enzymy glikozylotransferazy, które są potrzebne do syntezy glikoprotein i polisacharydów chrząstki stawowej), cynk, jod – wspomagają regenerację chrząstki.
11. L-karnityna pomaga utrzymać prawidłową wagę psa i zminimalizować obciążenie stawów.
12. Dodatki ziołowe – pokrzywa (kwas krzemowy spowalnia zużycie chrząstek i powierzchni stawowych), mlecz, ekstrakt z jagód aceroli czy czarnej porzeczki, skrzyp, kora wierzbowa (salicylany będące prekursorami łagodzącego ból kwasu salicylowego).
13. Stosunkowo nowa substancja – Cetyl Myristoleate jest estryfikowanym kwasem tłuszczowym o wyjątkowych właściwościach, uzyskiwanym z afrykańskiego orzecha kombo (substancję tę, która jest odpowiedzialna za zdrowe stawy, odkryto u myszy laboratoryjnych)
14. Wyciąg z kadzidłowca (Boswellia serrata) – wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe oraz ogranicza nasilenie objawów stawowych, w tym obrzęków. Kwasy boswellowe poprawiają elastyczność i giętkości stawów oraz sprężystość ruchu.
15. Ekstrakt z korzenia imbiru (Zingiber officinale) – stosowany w medycynie naturalnej środek przeciwbólowy przy wszelkiego typu bólach stawowych i mięśniowych, zmniejsza obrzęk i sztywność stawów.
16. Ekstrakt z ananasa – zapobiega obrzękom, zawiera bromelinę (enzym proteolityczny) działającą przeciwzapalnie i gojąco, zwiększa przepuszczalność błon komórkowych, co przyspiesza cofanie się obrzęków.
17. Czosnek – ma silne działanie przeciwzapalne (hamuje wytwarzanie prostaglandyn – substancji odpowiedzialnych za zapalenie).

Zapobiegawczo i leczniczo

Działanie preparatów u większości psów zauważa się po kilku tygodniach (3-4, czasem 5-6). Nieco szybsze efekty uzyskuje się u psów młodych.

Natychmiastową ulgę przynosi odpowiednie legowisko dla psa, które pozwoli na ułożenie i dopasowanie zapewniające maksymalny komfort odpoczynku, bez bólu, oraz ogrzeje obolałe stawy divan due. Bardzo dobrym rozwiązaniem są specjalistyczne materace ortopedyczne dayBedPaul, dayBedPeter i poduszki ortopedyczne pet-interiors.

Chcielibyśmy podróżować z naszymi pupilami za granicę nie tylko samochodem, ale również samolotem. Oczywiście jest to możliwe należy spełnnić jedynie kilka warunków.